Categoriearchief: Filmrecensie

Het is nooit te laat, Edie

Feel-good movie in de prachtige Schotse Hooglanden
Drama, komedie – Boaz van Luijk

Edie raakte mij. Ik herkende in de hoofdrolspeelster Edie veel van mijn recentelijk overleden moeder. Edith, roepnaam Edie, heeft een groot deel van haar leven voor haar dochter Nancy en invalide man George gezorgd.

De film start met het plotse overlijden van George. Drie jaar later moet Edie van Nancy naar een verzorgingstehuis verhuizen. Bij het uitpakken komt Nancy Edies oude dagboek tegen. Dit maakt haar boos op haar moeder. In het dagboek staan namelijk al Edies frustraties over haar saaie huishoudelijke leven. Want vroeger was Edie een echt buitenkind dat het liefst met haar vader ging kamperen. Na haar huwelijk met de autoritaire George is dat afgelopen.

Edie vindt een ansichtkaart uit die tijd, waarop haar vader haar uitnodigt om samen een Schotse berg te beklimmen. Dit brengt allemaal herinneringen en dromen boven. Als iemand tegen Edie zegt dat het nooit te laat is voor haar, besluit ze om de berg alsnog te gaan beklimmen. Met haar oude, nooit meer gebruikte kampeerspullen vertrekt ze naar de Schotse hooglanden.

Maar is het nooit te laat? Direct uit de trein wordt Edie op het drukke station door een botsing gevloerd. Zo ontmoet ze bij toeval haar gids. Deze Jonny helpt haar in het begin alleen voor het geld, maar al kibbelend ontstaat er een band tussen de twee. De weg naar de top is echter niet zonder de spreekwoordelijke en in dit geval letterlijke obstakels. Zou het toch te laat zijn voor Edie?

De chemie tussen Edie en Jonny is niet zo heel sterk en dat is jammer, want die relatie is leidend in het verhaal. Beide acteurs weten individueel echter wel sympathie op te wekken. De training en beklimming vinden plaats in de prachtige Schotse natuur. Het camerawerk laat dit mooi zien: van de schoonheid als de zon schijnt tot de dreiging als het regent en stormt.

Wat mij raakte was hoe hartstochtelijk Edie naar dit avontuur verlangt. Je ziet en voelt echt hoe ze opleeft. Eerst door haar herinneringen aan het buiten zijn met haar vader. Later in het echt als zij de ruige natuur in gaat. Ook proef je het verdriet van haar ongelukkige huwelijk, hoe zij daarin beknot werd en het contact met haar vader verloor.

Een prachtige film met twee vragen. We zien in de eerste beelden hoe Edie liefdevol voor haar man zorgt. Tegelijk zegt ze later dat het enkel haar plicht was om voor haar familie te zorgen. Neemt haar dochter dit haar terecht kwalijk? Daarnaast was de beklimming niet zonder gevaar, zeker op haar leeftijd. Is het soms wel te laat?

Edie

****

Regie: Simon Hunter

Met Sheila Hancock, Kevin Guthrie e.a. 102 minuten.

Kijkwijzer: vanaf 12 jaar.

In bioscopen.

+ Prachtige natuurbeelden
+ Inspirerend

Als je elk moment verpleger én mens bent

Een documentaire als ode aan het ziekenhuispersoneel
Documentaire – Boaz van Luijk

De afgelopen week betrapte ik mij erop dat ik mijn handen veel aandachtiger waste. Blijkbaar heeft de film De chaque instant indruk op mij gemaakt. Met handenwassen start namelijk de nieuwste film van de regisseur van het succesvolle Etre et avoir. In de openingsscène wassen studenten om de beurt heel precies hun handen. Het is het begin van hun opleiding tot verpleger.

Hier wordt ook gelijk de toon gezet voor de documentaire: we zien de studenten met aandacht en plezier hun handen wassen. Met aandacht en ernst ontsmetten ze hun handen zodat ze geen ziektes overdragen. Maar ook zie je het plezier omdat ze samen dingen leren waarmee ze later iets kunnen betekenen voor mensen.

De hele documentaire straalt zo aandacht en plezier uit. De kunde van de filmmaker zorgt ervoor dat je dit meebeleeft. De camera heeft ongeveer dezelfde positie als de verschillende leraren. Zo ben je als kijker dan wel geen onderdeel van de groep studenten, maar maak je wel heel direct mee wat zij ervaren. Je leert langzaam maar zeker de studenten als verpleger én mens kennen. De documentaire gebruikt daarvoor een geslaagde mix van beelden en dialogen.

Er zijn drie delen, die steeds worden ingeleid door een dichtregel van Yves Bonnefoy. In het eerste deel zien we de studenten op school. Dit deel heeft de meeste dynamiek: de studenten leren veel dingen door te doen. Hier spelen zich ook de meest grappige en spontane momenten af. Tegen het einde van dit deel worden de oefeningen steeds realistischer en wordt de sfeer serieuzer. In het tweede deel zien we dan hoe het geleerde in de praktijk gebracht wordt. Het is vreemd om te zien hoe de leerlingen dan opeens echte mensen moeten verzorgen. De verschillende stages tonen mooi hoe divers het werk van verplegers is.

In het derde deel kom je het dichtst bij de studenten als mens. We zien hier de gesprekken van de studenten met hun stagebegeleiders op school. Als ze reflecteren op wat ze mee hebben gemaakt tijdens hun stage komt veel van hun verdriet, frustraties en dromen naar boven. Ondanks dat duidelijk is dat de studenten zich hier meer bewust zijn van de camera zitten hier de mooiste en ontroerendste momenten in.

De regisseur wilde met deze film een ode brengen aan het ziekenhuispersoneel. Daarin is hij geslaagd. Dit komt met name doordat het hem lukt naast de kunde, de menselijkheid van de studenten vast te leggen. Op het einde hoop je dan ook echt dat zij goed terecht mogen komen.

De chaque instant

****

Regie: Nicolas Philibert

100 minuten.

Kijkwijzer: vanaf 9 jaar.

In bioscopen.

+ Aandachtig camerawerk
+ Eerlijke verhalen

Rondom Berlusconi sterft de onschuld

Deze zedeloze film toont de illusie van de Italiaanse elite
Drama – Boaz van Luijk

Een schaap staat in een riante villa gebiologeerd naar een TV quiz te kijken. Dan schakelt plotseling de airco aan en zakt het beest door zijn hoeven. Met deze bijzondere scène begint de film Loro over Berlusconi. De disclaimer stelt dat niet alles berust op waarheid. Deze gebeurtenis lijkt te bijzonder om zo verzonnen te zijn. De dood van het schaap lijkt symbool te staan voor een groot deel van de lange, obscene film. De onschuld en het pure moeten het namelijk zwaar ontgelden in Loro.

Dit wordt vooral in het eerste deel bijzonder expliciet uitgebeeld. Hier buitelen de bloot- en seksscènes over elkaar. Daarbij moet je met een lantaarntje zoeken naar iets wat binnen een liefdevolle relatie gebeurt. Veel van de seks vindt plaats om gezien te worden of om iets gedaan te krijgen.

Dit is ook de manier waarop hoofdpersoon Sergio in de gunst van Berlusconi wil komen. Sergio wil namelijk Europees minister worden. Sergio’s droom om bij de elite te horen blijkt een illusie. Want als Sergio uiteindelijk een feestje voor Berlusconi mag geven, wijst één van Sergio’s meisjes Berlusconi af. Zij is vijftig jaar jonger en zegt: ‘Dit is triest en op triestheid valt niets te baseren.’

Het zijn dit soort dialogen die een klein beetje tegenwicht bieden tegen de stroom platheid, corruptie en obsceniteit die we te zien krijgen. Sergio’s verovering Kira vertelt dat ze aan het einde van het spel [het leven, BvL] in een spiegel zullen moeten kijken. Zij zullen dat door hun levensstijl niet kunnen, maar eerlijke mensen wel.

Loro betekent zij. Het staat voor de tegenstelling tussen wij en zij, tussen de gewone man en de elite. Het verschil tussen droom en illusie, tussen onschuld en leugen. Berlusconi’s vrouw verwijt hem één doorlopende voorstelling te zijn. Zijn leven is een illusie; hij is altijd een ordinaire verkoper gebleven. Zijn corrupte compagnon roemt hem juist om de manier waarop hij dromen verkoopt.

In het begin sterft een schaap in een imposant buitenhuis met een prachtige tuin. Het sterft alleen, zonder iemand die zich om haar bekommert. Later wordt het oneerbiedig in een gat in de grond gesmeten en begraven.

Hoe anders eindigt de film: een beeld van Jezus wordt heel voorzichtig uit een ruïne getakeld. Om de ingestorte kerk liggen stapels puin. Een rood fluwelen kleed is gedrapeerd over een berg stenen. Hierop wordt Jezus zachtjes neergelaten. De omstanders, hardwerkende Italianen, kijken er eerbiedig naar. Is er toch nog hoop voor de onschuld?

Loro

Regie: Paolo Sorrentino

Met Toni Servillo, Riccardo Scamarcio e.a. 151 minuten.

Kijkwijzer: vanaf 16 jaar.

In bioscopen.

– Expliciete bloot- en seksscènes
– Moraal

Een hotel op de grens van goed en kwaad

Een moderne allegorie in een jaren zestig jasje

Thriller – Boaz van Luijk

Zeven mensen met een geheim zijn gestrand in een vervallen hotel in een stormachtige nacht. Het lijkt op de setting van een horrorfilm en ook de filmtitel doet het ergste vermoeden. Toch is Bad times at the El Royale vooral een heel knappe thriller om over door te praten. De film heeft een boeiend, gelaagd verhaal met prima acteerwerk. De sfeervolle beelden en muziek roepen overtuigend het gevoel van het Amerika uit de jaren zestig op. Alleen al de a capella zang van bekende nummers uit die tijd door Darlene Sweet (Cynthia Erivo) maken de film de moeite waard. De songteksten geven extra diepgang aan de film, bijvoorbeeld als Darlene voor slechterik Billy Lee zingt.

Jeff Bridges schittert als Father Flynn. Als hij zich voorstelt, dient de religieuze kant van de film zich direct aan. Hij praat met de hotelgasten over vergeving en verlossing. Dit past ook bij het religieuze thema van de film. Elke hotelgast belandt namelijk in het hotel door een beslissing uit hun verleden. In een flashback zien we deze keuze terug. Nu worden ze geconfronteerd met de consequenties. Allemaal zijn ze zo op zoek naar verlossing. Verlossing in de vorm van boetedoening, van vergeving of zelfopoffering. Deze verhaallijn zorgt voor een boeiende karakterstudie: de hoofdpersonen staan in het hotel op een kruising in hun leven.

Wat de film daarbij visueel en thematisch aantrekkelijk maakt, is dat de grens tussen twee staten dwars door het hotel heen loopt. Het is die rode lijn die je in elke scène laat zoeken naar haar betekenis. Staat zij symbool voor de grens tussen goed en kwaad? Dit maakt het interessant om te volgen aan welke kant van de lijn de hoofdrolspelers zich bevinden en wat ze daar doen. Kies je voor het goede of het kwade? En wie bepaalt wat goed of kwaad is? Als alle personages bij elkaar zijn in de hotellobby komt dit alles tot een gewelddadige climax. Billy ziet het onderscheid tussen goed en kwaad als toeval. Goed of kwaad is de plek waar de roulettebal blijft liggen: op zwart of rood. Voor anderen is goed doen mens zijn voor de ander. Dat doe je door de ander vergeving te schenken, te vertrouwen of te troosten. Het is een laatste kans om het goede te doen. Alles aan de film lijkt zo te verwijzen naar een soort vagevuur of laatste oordeel. Vooral één scène blijft mij bij. Hierin zien we hoe vanaf beide kanten van de lijn Darlene en Father Flynn de op de grens stervende hotelmanager helpen. Het happy end van de film mist de thematiek van de film en had best achterwege kunnen blijven.

Bad times at the El Royale

***

Regie: Drew Goddard

Met Joaquin Phoenix, Jonah Hill, Rooney Mara, Jack Black e.a. 142 minuten.

Kijkwijzer: vanaf 16 jaar.

In bioscopen.

+ Sfeervolle beelden, muziek

– Gewelddadig

Hoop voor een verlamde alcoholist

12 stappen om met jezelf te kunnen leven

Komedie, drama – Boaz van Luijk

‘Wat is jouw verhaal?’ Met deze vraag opent Don’t worry, he won’t get far on foot. In deze film wordt het verhaal verteld van de in 2010 overleden John Callahan. De titel van de film is ontleent aan het bijschrift bij één van zijn beroemdste cartoons. Zijn cartoons komen ook als animaties terug in de film. Veel van de provocerende cartoons gaan over het leven van John. Hij steekt daarin de draak met zijn leven in een rolstoel. John is namelijk vanaf zijn middel verlamd. In de film wordt stukje bij beetje duidelijk hoe dat komt. John leidt een losbandig leven, voor én na de noodlottige gebeurtenis waardoor hij in een rolstoel belandt. Deze gebeurtenis zorgt niet voor de verwachte ommekeer in zijn leven. Die vindt pas plaats als hij zichzelf als alcoholist echt tegenkomt en deelneemt aan een Anonieme Alcoholisten(AA)-groep. In de film geven zijn sponsor en de groepsleden echt inhoud aan hoe zo’n AA-groep werkt. Niet dat hij dan plotsklaps verandert. ‘Je moet er tegen blijven knokken, anders ga je dood.’ is dan ook één van de wijsheden waar zijn sponsor mee strooit.

De film kent veel grappige momenten. Maar de uitwerking van de 12 stappen maakt deze film echt het bekijken waard. Dit zijn stappen die resoneren met christelijke waarden: Het vertrouwen op een hogere macht, je problemen bij God brengen, je verleden eerlijk onder ogen zien en vergeving vragen. Het zijn deze dingen die John veranderen. Hij accepteert zichzelf en vindt inspiratie voor zijn cartoons. De meest indrukwekkende scènes zijn die waarin mensen in John geloven en hem bemoedigen. Zo gaat zijn fysiotherapeute/vriendin Annu op de grond liggen om met hem te praten als hij ondersteboven in zijn ziekenhuisbed hangt. Zijn AA-groepsleden ondersteunen hem als hij pijnlijk eerlijk is. Wanneer hij zijn oude leraar tekenen om vergeving komt vragen, vertelt hij John dat hij toen al in hem geloofde. En als John het dieptepunt bereikt verschijnt er een droombeeld van zijn moeder om hem moed in te spreken. Ook vertelt John over de hand van God die hij op zijn schouder heeft gevoeld. Daarmee laat deze film zien dat er hoop is, zelfs als je je ongeliefd en ongewenst voelt. De bijzondere karakters in de film laten je de worsteling tussen gevoelens van hoop en wanhoop op een realistische manier mee beleven. Naast een stortvloed van vloeken komen er ook een aantal seksscènes in de film voor. Daardoor kan veel van deze film, net als de cartoons, aanstootgevend zijn. Weet dan: eerlijke afkeuring kan John ook waarderen.

Don’t worry, he won’t get far on foot

***

Regie: Gus van Sant

Met Jeff Bridges, Cynthia Erivo, Chris Hemsworth e.a. 113 minuten.

Kijkwijzer: vanaf 12 jaar.

In bioscopen.

+ thematiek

– taalgebruik

De absurde gevolgen van een Palestijns-Israëlische affaire

Scherp drama over de dagelijkse realiteit van een slepend conflict

Drama – Boaz van Luijk

Overspel is van alle tijden, stelt regisseur Muayad. Dat de gevolgen zo absurd als in deze film zijn, komt door de tijd en plaats waarin de affaire plaatsvindt. In zijn film The reports on Sarah and Saleem laat Muayad zien wat de ernstige gevolgen zijn van een affaire tussen een Israëlische en een Palestijn. Daarmee lijkt het op Bijbelverhalen waarin overspel tot veel ellende leidt (David en Bathseba). Toch is het niet de bedoeling van de regisseur om onze aandacht te vragen voor de morele kant van het overspel. Volgens hem zou een zakelijke transactie in Israël dezelfde desastreuze gevolgen kunnen hebben.

Maar dan wel een transactie tussen een Palestijn en een Israëliër. Zoals Saleem die dagelijks broodjes bezorgd in Sarah’s café. Hun heimelijke relatie heeft veel weg van een transactie: er zit geen liefde in wat de twee zeggen en doen. ’s Nachts spreken ze stiekem af en gaan na de seks elk snel weer hun eigen weg. Het gaat hen beiden om een vlucht uit de uitzichtloze dagelijkse realiteit. Ze hebben allebei hun redenen: Saleem, omdat hij met moeite de eindjes aan elkaar knoopt en samen met zijn vrouw bij zijn schoonouders inwoont. Sarah, omdat ze getrouwd is met een militair die voor zijn carrière regelmatig met zijn gezin moet verhuizen.

De Israëlische Sarah (Sivane Kretchner) en David leven in rijkdom. Ze hebben samen een dochter en vanwege hun banen ook een kindermeisje. Sarah runt met veel plezier haar café in Jeruzalem. Hier ontmoet ze de Palestijn Saleem. Hij is getrouwd met Bisan (Maisa Abd Elhadi) en zij verwachten hun eerste kind. Bisan studeert nog en Saleem verdient alleen te weinig voor de dure appartementen van Jeruzalem. Zijn zwager springt regelmatig bij met boodschappen en het betalen van hun rekeningen. De relatie met Saleems schoonfamilie is echter niet goed.

De regisseur kiest voor een affaire om te laten zien hoe complex de verhouding tussen én binnen de twee volken is. In het eerste deel van de film zie je hoe de affaire vooral de spanning tussen Israëliërs en Palestijnen toont. Een beklemmend voorbeeld daarvan is de nachtelijke rit die Saleem met Sarah in de laadruimte maakt langs checkpoints, soldaten en de muur. Eindbestemming Bethlehem is verboden gebied voor Sarah. Ze moet zich als Nederlandse (!) toerist voordoen om samen met Saleem een café te bezoeken. In dit eerste deel zie je dat dit het natuurlijke perspectief is van de regisseur: er is veel ruimte voor details en je leeft makkelijker mee met de underdog Saleem dan met de welgestelde Sarah.

In de tweede helft van de film komt het overspel aan het licht. Vooral de spanningen binnen de eigen groep komen nu aan bod. De regisseur neemt hier de tijd voor, zonder dat de film traag wordt. Het is bijzonder knap hoe hij de verwikkelingen afbeeldt zodat je mee gaat leven met alle hoofdpersonen. Zo krijgen in dit gedeelte de wederhelften van het ontrouwe stel meer diepte. Zij moeten beslissen hoe ze met het overspel en de verregaande gevolgen omgaan. Daarbij wordt langzaam maar zeker duidelijk dat ze het op moeten nemen tegen het systeem, tegen de ingegraven posities over en weer.

Muayad verfilmt verhalen van gewone mensen. Ook deze film is gebaseerd op gebeurtenissen van mensen die hij kent. Het is natuurlijk niet zo dat iedereen een affaire heeft, maar het komt wel op deze manier voor. Men ziet het als een uitweg uit de spanningen, ondanks de enorme risico’s die het met zich meebrengt. Omdat dit verhaal zo realistisch verfilmd is, zit je als kijker midden in het Israëlisch-Palestijnse conflict. We zien de Palestijnen als underdog, maar Muayad wil in zijn film geen partij kiezen. Hij vraagt aandacht voor de mensen die in het conflict voor hun medemens kiezen. Ongeacht of deze tot je eigen kring behoort.

Dat zie je vooral in de ontknoping van de film. Dit levert het sterkste acteerwerk op. Het zijn die momenten waarin voor de personages het dilemma het grootst is: Kies ik voor het goede of voor wat mijn groep wil? De beslissingen in de film lopen uiteen. Zo toont Muayad zich een goede verhalen verteller: hij maakt het niet simplistisch. Niet één van de kanten heeft het bij het juiste kant, maar het is zaak om op de plek waar jij bent het goede te kiezen. En al eindigt de film daardoor niet met een happy end, toch maakt juist dat einde de film bijzonder inspirerend.

Het laat je nadenken over je eigen keuzes. Kies je voor wat je volgens je eigen volk of groep moet doen? Ook als andere mensen daarmee in het gedrang komen? De regisseur wil dat de film een beroep doet op onze medemenselijkheid. En dat geldt niet alleen voor het Palestijns-Israëlische conflict, maar overal ter wereld. Vaak gaan onze privileges ten koste van anderen en verdedigen wij deze met hand en tand. Maar zijn wij bereid om onze privileges op te geven om voor de ander een naaste te zijn?

The reports on Sarah and Saleem

Regie: Muayad Alayan

Met Maisa Abd Elhadi, Mohammad Eid, Adeeb Safadi, Kamel El Basha e.a.. 127 minuten.

Kijkwijzer: vanaf 16 jaar.

In bioscopen.

+ Ingetogen camerawerk

+ Realistisch verhaal

– Beelden van overspel

Om in te verdrinken

Under the silver lake neemt de kijker mee op een verwarrende zoektocht in Hollywood

Thriller – Boaz van Luijk

Een film over het ontcijferen van geheime boodschappen in alledaagse beelden, muziek en films vraagt om een eigen ontcijfering. Maar na één keer kijken moet deze beginnende recensent u een verheldering schuldig blijven. Deze verwarde film laat je in verwarring achter. Dat kan onprettig lijken, maar misschien is ze daarmee juist realistisch. Vergeet in ieder geval niet tijdens de absurdistische rit te genieten van de prachtige soundtrack en het sublieme acteerwerk. Samengevat gaat de film over Sam (Andrew Garfield) die op zoek gaat naar zijn spoorloos verdwenen buurmeisje Sarah. Maar na meer dan twee uur film dekt dat zinnetje de lading nauwelijks meer. Sam maakt daarvoor te veel mee op zijn zoektocht. Een lange reeks vooral absurde, maar ook gewelddadige, erotische en angstige gebeurtenissen gunnen Sam en de kijker geen moment rust. Dit versterkt het gevoel van verwarring.

Gaat deze film over een religieuze zoektocht? Als Sam vraagt: ‘Hoe kom ik in contact met Jezus?’ Of als iemand tegen Sam zegt: ‘Jezus verbergt geen boodschap in een boodschap.’ Dan ben ik als theoloog klaarwakker. Jezus is in de film trouwens de artiestennaam van een populaire zanger. Sam ontmoet hem voor het eerst op een feest dat Het Vagevuur heet. Jezus krijgt zijn liedteksten van De Componist. Deze woont in een buurt die er uitziet als de hemel of de godenberg Olympus. Hij zit achter de hits van alle beroemde artiesten en voorziet deze van geheime boodschappen. Als Sam De Componist bezoekt, is dat voor hem een te grote ontgoocheling. Hij vermoordt hem dan met de gitaar van zijn idool Kurt Cobain. In de ontknoping van de film ontmoet Sam een man die doet denken aan Jezus. Deze vertelt over een plek waar je niet sterft, maar opvaart. Ook zijn er volop impliciete verwijzingen: naar het avondmaal (crackers met sinaasappelsap), de doop (in tomatensap) en de drie-eenheid (drie vrouwen).

Sam volgt deze drie vrouwen als ze in een witte VW Rabbit rijden, hij eet een koekje om ergens binnen te komen en drinkt thee. Deze verwijzingen naar Alice in Wonderland doen weer denken aan een vorm van kritiek op het leven van Hollywoodberoemdheden.

Vlakbij Hollywood ligt het Silver Lake. Dit is een waterreservoir middenin Sams wijk. Hier stonden vroeger de filmstudio’s van de stomme films. Naar oude films wordt continu in de film verwezen: door filmposters, acteurs, maar ook door quotes en scénes. Is de film een soort hommage?

Mijn laatste poging om van dit alles wat te maken: Het Silver lake uit de titel zou ook kunnen verwijzen naar silver screen. Dit is het scherm waarop een film wordt geprojecteerd. Het is een term die ook wordt gebruikt voor de filmindustrie als geheel. De titel van de film en de verwijzingen naar beroemde acteurs en films leiden mij er dan toe te speculeren dat deze film vooral een moderne allegorie op de filmindustrie is. Maar dat verklaart voor mij niets van de complottheorieën, mythen en de religieuze thematiek uit de film. Of is dat nu juist wat onder het zilveren meer ligt?

Under the silver lake

Regie: David Robert Mitchell

Met Andrew Garfield, Riley Keough, Topher Grace e.a.. 139 minuten.

Kijkwijzer: vanaf 16 jaar.

In bioscopen.

+ Acteerwerk Andrew Garfield, soundtrack

– Schokkende beelden

Geef ik op of ga ik door?

The Mercy is een aangrijpende film met veel diepgang en knap acteerwerk

Drama – Boaz van Luijk

The Mercy neemt je mee terug naar het Engeland van de jaren 70. De tijd van de ruimterace en de laatste grote ontdekkingen. Deze prachtige film start met een praatje van de Engelse zeezeiler Chisester die in zijn eentje rond de wereld voer. In het publiek staat hoofdpersoon Donald Crowhurst (Colin Firth). De enorme belangstelling voor Chisesters prestatie leidt tot de Sunday Times Golden Globe Race van 1968. Deze race gaat ook om de wereld, maar de zeilers mogen deze keer nergens aan land gaan. Amateurzeiler Donald wil meedoen én de snelste zijn. Zijn bedrijfje in bootnavigatie loopt slecht en het prijzengeld zou hem uit de financiële problemen helpen. Hij overtuigt de plaatselijke caravanverkoper om te investeren en ontwerpt zelf een trimaran. Moeilijkheden met de bouw zorgen ervoor dat Donald pas op de laatst mogelijke startdag van de race vertrekt. De meeste deelnemers zijn dan al een eind op weg; sommigen zijn al afgehaakt. Door de haast waarmee Donalds boot is gebouwd en ingeladen wordt al snel duidelijk dat de boot niet zeewaardig genoeg is. Ze kan de stormen van de Zuidelijke Oceaan onmogelijk trotseren. Dit stelt Donald voor een moeilijk besluit: geef ik op of ga ik door? Donald staat iedere dag op dezelfde tweesprong. Geef ik op of ga ik door? Hij wil veilig terugkomen voor zijn gezin. Maar als hij niet finisht is hij failliet. Onder deze enorme druk neemt hij een gewaagd besluit. Dit besluit speelt hem parten tot aan het einde van zijn reis.

The Mercy is een aangrijpende, sombere film. Het acteerwerk is uitstekend. De vertwijfeling is van Colin Firths gezicht af te lezen. Rachel Weisz speelt Donalds vrouw zo goed, dat je echt met haar te doen hebt. Een goede film over een waargebeurd verhaal grijpt je aan én maakt je nieuwsgierig. The Mercy is wat dat betreft een bijzonder geslaagde film. Ze laat je met zoveel prangende vragen achter dat je meer wilt weten. Bekijk dan zeker de documentaire Deep Water of lees het boek De wonderbaarlijke laatste reis van Donald Crowhurst. Op 1 juli is ook de Golden Globe Race 2018 gestart, ter herinnering aan de legendarische zeilrace van 1968. Het Engeland van die tijd is erg mooi gefilmd: de mensen, locaties en de sfeer komen bijzonder authentiek over. De zonnige start van de film staat in schril contrast met de ontberingen en eenzaamheid van Donald op zee. Wat die eenzaamheid met hem doet kon wel beter belicht worden. Want het zijn Donalds twijfels en isolement die de film een diepere laag geven en ver boven de gemiddelde dramafilm uittillen. Hij heeft een existentiële crisis, die zo gefilmd is dat hij echt binnen komt. Als je ergens veel in hebt geïnvesteerd, maar doorgaan kan leiden tot totale mislukking, wat doe je dan? Je kunt er voor kiezen om te doen of alles goed gaat. Dan zul je wel moeten leven met de angst dat je wordt ontmaskert. Het einde blijft in deze film knap open. Daarmee doet The Mercy recht aan het mysterie van Donald Crowhurst en zijn laatste woorden: ‘It is finished. It is finished. It is the mercy.’

The Mercy

*****

Regie: James Marsh

Met Colin Firth, Rachel Weisz e.a.. 102 minuten.

Kijkwijzer: vanaf 6 jaar.

In bioscopen.

+ Acteerwerk van Rachel Weisz en Colin Firth

+ Verhaal, diepgang en sfeer

Ich stehe nicht auf Gewalt.

Een geslaagde western in Oost-Europa

11 jaar zit er tussen Western en de vorige film van regisseuse Valeska Grisebach. In die tijd is ze nog niks van haar talent als filmmaakster kwijtgeraakt. Met Western zet ze een krachtige film neer. Verwacht echter geen traditionele cowboyfilm. In een interview stelt de regisseuse dat ze in Western probeert de belangrijkste aspecten van het western genre opnieuw te interpreteren. Dat doet ze door heel dicht op de huid van de hoofdpersonen te zitten. Ze geeft de essentie van klassieke thema’s als het duel, diefstal, wapens, vee, goud, indianen en de eenzame cowboy een actuele invulling. Maar mocht deze fijnproeverij je ontgaan, dan is de film nog steeds de moeite waard om te kijken.

De film speelt zich af in Bulgarije, waar een groep Duitse werklui een waterkrachtcentrale bouwt. Hoofdpersoon Meinhard is één van hen. Hij is een hardwerkende einzelgänger zonder familie. In zijn geheimzinnige verleden heeft hij gediend in het vreemdelingenlegioen, maar nu heeft alle vormen van geweld afgezworen. Je ziet hem vaak alleen zwerven. Eerst te voet, maar later ook op een paard dat hij in de ongerepte natuur tegenkomt. Het paard blijkt van Adrian, chief van het Bulgaarse dorp in het dal. Tussen deze twee mannen ontstaat een vriendschap en ze worden als broers. De tegenpool van Meinhard is de baas van de Duitse arbeiders: Vincent. Hij is de ‘bad guy’, maar ook hier heeft de regisseuse diepte aangebracht. Zo zien we Vincent stiekem water stelen van het dorp om het project koste wat kost door te laten gaan. Maar tegelijkertijd vraagt hij zijn ex aan de telefoon om het opnieuw samen te proberen.

Vincent en zijn mannen worden afgeschilderd als indringers in het Bulgaarse land. Veel van hun ontmoetingen lijken op die van de kolonisten met indianen. Zo blijven de Duitsers op zichzelf boven op de berg, verdrinken bijna een dorpelinge, laten een stervend paard aan zijn lot over en maken de Bulgaren belachelijk. Ook voel je de enorme taalbarrière in deze film. Die versterkt de aversie van de gemeenschap tegen de Duisters. Meinhard lukt het deze barrière te slechten door te roken, drinken en pokeren met de lokale bevolking. Meer en meer wordt hij opgenomen in de Bulgaarse gemeenschap en verstoten door de Duitse arbeidersgroep. Meinhard doet daarmee denken aan Luitenant Dunbar uit Dances with Wolves. Zeker ook door zijn romance met een dorpelinge. Dit geeft het einde van de film extra diepte: heeft de eenzame cowboy een thuis gevonden?

Western

****

Regie: Valeska Grisebach

Met: Meinhard Neumann, Reinhardt Wetrek e.a.. 121 minuten.

Kijkwijzer: vanaf 6 jaar.

In bioscopen.

+ Prachtige beelden

+ Acteerwerk van amateurs

Mannen worden gezien, vrouwen genegeerd

Kan deze vrouwelijke Oceans telg zich meten met haar broers?

Je hoeft geen filmrecensent te zijn om bij het horen van de filmtitel Oceans 8 je wenkbrauwen te fronsen. Nog een deel? Ja, na de drie Oceans (11, 12 en 13) met mannen in de hoofdrol volgt er nu een deel met vrouwen. Waarom? In ieder geval omdat het geld oplevert en de beproefde formule minstens net zo goed werkt met vrouwelijke acteurs. De actrices spelen allemaal zichtbaar met veel plezier en er zit lekker veel snelheid in de film. Maar je gaat toch vergelijken. In Oceans 8 zijn het verhaal en de plotwendingen minder sterk dan bij de voorgangers. Misschien omdat we het verwachten. Of omdat het genre van de oplichtersfilm ook maar een beperkt aantal smaken kent. Verwacht dus geen vernieuwing, maar een prima voortzetting van de reeks.

De film gaat weer over een diefstal, dit keer van een enorm kostbare halsketting. De roof moet plaatsvinden tijdens het beroemde jaarlijkse gala van het Metropolitan Museum of Art. Debby Oceans (Sandra Bullock) is het brein achter de operatie. Jawel, de zus van Danny Oceans, who else? Debby heeft in de gevangenis haar plan tot in de details uitgedacht. Zodra ze vrij komt verzamelt ze haar team van top vrouwen om zich heen. De diefstal dient ook als wraak op degene die haar in de gevangenis heeft laten belanden. Natuurlijk leidt dit tot allerlei verwikkelingen en inventiviteit. De uiteindelijke ontknoping van de film wordt helaas wat vertraagd door een aantal scènes rondom een verzekeringsagent. Maar voor de rest zit er in de film behoorlijk vaart en onderweg valt er genoeg te lachen.

Valt er naast vermaak nog iets uit de film mee naar huis te nemen? In het oplichtersvak moet je vooral erg bedreven zijn in je professie. Het is knap hoe detaillistisch Debby het plan heeft uitgedacht. En hoe goed de teamleden zijn in het hacken, zakkenrollen of vermommen. Ieder heeft haar eigen onmisbare plek in het team. En daar kun je oprecht bewondering voor hebben. Dat zorgt ook dat je hoopt op een goede afloop. Naast die beroepspassie deelt Oceans 8 ook een paar rake klappen uit aan gendervooroordelen en het lege leven van beroemdheden. Toch kun je je afvragen of de Oceans-reeks niet leidt tot normvervaging. Natuurlijk is het allemaal maar schijn, maar bevestigt deze film ons niet in al te platte verlangens naar avontuur, snel geld, luxe en mooie mensen? Als Debby rechtstreeks uit de gevangenis binnen korte tijd in een luxe hotel met dure kleren belandt, heeft oplichting nog nooit zo makkelijk geleken. Misschien te makkelijk?

Oceans 8

***

Regie: Gary Ross

Met: Sandra Bullock, Cate Blanchett, Anne Hathaway e.a.. 110 minuten.

Kijkwijzer: vanaf 6 jaar.

In bioscopen.

+ Vermakelijk

– Weinig inhoud