Prachtige beelden van natuur en vuur worden in Only the brave afgewisseld met realistische dialogen en een indrukwekkend verhaal.
Drama – Boaz van Luijk
“Na je vuurdoop zul je de natuur nooit meer kunnen zien zoals je dat eerst deed. Dus neem het nu goed in je op. Adem het in. Mediteer erover.” Deze film zou weleens hetzelfde effect op de kijker kunnen hebben. Aan de hand van het wel en wee van Firesquad 7 worden we ondergedompeld in de wereld van de bosbrandbestrijding in Amerika. De chef van de 19-koppige groep is Eric, die overtuigend wordt gespeeld door Josh Brolin. Hij is getrouwd met Amanda (Jennifer Connelly) die zich bekommert om mishandelde en verwaarloosde paarden. Deze zorg voor lost causes delen ze. Ze hebben daar ook een sterke drijfveer voor, waarover later meer. Deze film is in de eerste plaats een eerbetoon aan de mannen van de bosbrandbestrijding. Only the brave is gebaseerd op feiten en opgedragen aan het team van Eric: de Granite Mountain Hotshots. In de film krijg je steeds meer respect voor dit zware beroep. Dit komt door wat de film laat zien van de inzet van het team, maar ik denk dat de rol van de enorme branden hierin het belangrijkst is. Het is prachtig en beangstigend om te zien hoe verwoestend het vuur om zich heen grijpt, hoe het van stilstand opeens over de vlakte heen “rent”. De beelden van een nachtmerrie/herinnering van Eric aan zo’n brand zijn bijzonder indrukwekkend: je wordt het vuur als het ware ingetrokken. Het geluid van de film – van zacht murmelen tot het gedonder en geraas – draagt hier ook aan bij. Zo wordt het vuur de tegenspeler van het team. Bij dit team hoort ook de thuissituatie en de gemeenschap die zij dient. Dat hoor je in een speech van Eric tijdens een teambarbecue. En meer symbolisch als het team tijdens een brand een historische boom weet te redden: ze hebben hun gemeenschap gered. Zoals een verpleegster tegen Eric zegt: “Dat is de plek waar ik ten huwelijk ben gevraagd.”
In Erics speech noemt hij de slogan van het team: “Esse quam videri”. Wat vertaald kan worden met: Liever te zijn dan te lijken. De film lijkt aan dit thema gewijd te zijn. We zagen het al in de eerste quote: de natuur lijkt prachtig, maar is eerste klas voedsel voor het verwoestende vuur. We zien het in hoe Eric omgaat met mensen – hij kijkt door hun buitenkant heen – en branden – hij vertrouwt er niet op hoe ze er uitzien. Dit “liever te zijn dan te lijken” zie je in de film steeds weer terugkomen. Het is de moeite waard om dit thema tijdens het kijken van deze film en het lezen van deze recensie voor ogen te houden.
Naast het grote aantal branden vraagt de inspanning om tot Hotshotsteam bevordert te worden veel van het team. Bij Eric en de ex-junkie Brendan zie je de wissel die dat trekt op hun geliefden. Brendans veelvuldige afwezigheid thuis vervreemdt hem van zijn kind, terwijl hij juist een goede vader wil zijn. Eric en Amanda geloven niet in het opgeven van mensen (en paarden). Ze zijn zelf ook verslaafd geweest en daarom heeft Eric Brendan een kans bij het team gegeven. In een ruzie verwijt Amanda Eric echter dat hij een nieuwe drug heeft: de brandbestrijding. Amanda zegt dat ze het prima kan redden zonder hem, maar zij wil graag een kind hebben om van te houden als hij weg is. Ze zegt: “Een relatie zorgt er toch voor dat je verandert? Ik ben veranderd. Ik heb je binnengelaten. Jij mij niet.” Na dit verwijt en een goed gesprek met vriend en burgemeester (gespeeld door Jeff Bridges) capituleert Eric en zegt tegen haar: “I am yours.”
Dit is ook de opmaat tot de climax van de film. In Erics nachtmerrie komt een brandende beer voor. Deze is Eric symbolisch onder ogen gekomen, maar nu wordt zijn nachtmerrie werkelijkheid in de Yarnell-brand. In deze brand komt alles bij elkaar, zowel zijn en lijken. De junk is een held geworden die zijn verantwoordelijkheid wil nemen, Eric kiest tussen werk en liefde. Het vuur neemt het op tegen het team. De uitslag verklap ik hier niet, daarvoor is deze film het teveel waard om zelf te gaan bekijken. Misschien doet het af en toe te Amerikaans en dramatisch aan, maar alleen al de wonderschone beelden van de natuur zijn de kosten van het bioscoopkaartje meer dan waard. De beelden zijn groots als de camera ons van bovenaf het team tussen de struiken laat zien, als je ze voor de immense vuurzee in het landschap ziet of op de rand van de Grand Canyon. Maar ook juist in het intieme als Brendan zijn kind voor het eerst vasthoudt.
Een film als eerbetoon heeft het gevaar in zich dat de helden teveel als helden worden afgeschilderd: de oneffenheden worden weggepoetst. Dat doet deze film niet. Veel van de dialogen en gebeurtenissen thuis en bij het blussen worden realistisch afgebeeld: rauw, onaf en af en toe tenenkrommend. Dat de junk held wordt vind ik echter niet zo goed afgebeeld: soms is zijn omgang met anderen iets te zoetsappig. Maar misschien heb ik, of de filmmaker, dan last van wat Eric tegen Brendan zegt: “Soms zien we de dingen niet zoals ze zijn, maar zoals wij zijn.”
Only the brave
****
Regie: Joseph Kosinski
Met Josh Brolin, Jeff Bridges, Jennifer Connelly e.a.. 133 minuten.
Kijkwijzer: vanaf 12 jaar.
In bioscopen.
+ Natuurbeelden
+ Verhaal en thematiek